MENU

Bê bối tham nhũng có thể đe dọa nguồn cung khí đốt cho EU

22/12/2022 /  SFVN

Qatar được xem như hy vọng của châu Âu trong nỗ lực từ bỏ khí đốt Nga, nhưng bê bối tham nhũng đe dọa nhấn chìm quan hệ EU – Doha.

Giới chức Bỉ ngày 11/12 cáo buộc 4 cá nhân đã nhận tiền và quà từ một “quốc gia Vùng Vịnh” nhằm tác động đến các quyết định tại Nghị viện châu Âu (EP). Bốn ngày sau, EP quyết định đình chỉ các nỗ lực hợp tác với Qatar cho đến khi vấn đề được làm rõ.

Nghị viện châu Âu cũng đã cách chức phó chủ tịch với Eva Kaili, nghị sĩ Hy Lạp bị cảnh sát Bỉ bắt cùng 3 người khác với cáo buộc nhận hối lộ. Luật sư bào chữa cho bà Kaili nói thân chủ vô tội, trong khi truyền thông Bỉ dẫn các nguồn tin cho biết Francesco Giorgi, cố vấn của bà, đã thừa nhận cáo buộc từ các công tố viên.

Động thái của Nghị viện châu Âu “sẽ tác động tiêu cực đến hợp tác an ninh khu vực và thế giới, cũng như các cuộc thảo luận về an ninh năng lượng và tình trạng thiếu hụt trên toàn cầu”, một nhà ngoại giao Qatar tại Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố hôm 18/12, lưu ý rằng Doha là nhà cung cấp khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) quan trọng cho Bỉ.

Kể từ khi xung đột Ukraine nổ ra, Qatar đã nổi lên như một trong những niềm hy vọng tốt nhất của châu Âu để cắt giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga. Qatar đã bán LNG cho Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và nhiều khách hàng châu Á khác theo hợp đồng dài hạn, giúp đất nước chưa tới ba triệu dân trở thành một trong những nhà xuất khẩu khí đốt lớn nhất thế giới.

Tổng nhập khẩu LNG từ Qatar chiếm chưa tới 5% lượng khí đốt nhập khẩu của EU từ đầu năm tới nay, theo số liệu của Ủy ban châu Âu. Nhưng tầm quan trọng của Qatar đối với an ninh năng lượng của lục địa sẽ tăng lên nhờ mở rộng năng lực sản xuất LNG, với hai dự án lớn sẽ hoàn thành vào năm 2026 và 2027.

Đức là nước châu Âu đứng đầu tiên trong danh sách đặt mua khí đốt từ Qatar. Đây là một trong những thành viên EU gặp nhiều khó khăn nhất để đảm bảo nguồn cung khí đốt thay thế năng lượng Nga. Trước xung đột, khoảng 55% lượng khí đốt của Đức được nhập từ Nga.

Tháng trước, các công ty Đức đã ký hợp đồng thời hạn 15 năm với QatarEnergy thuộc sở hữu của Qatar và công ty ConocoPhillips của Mỹ, để có thể mua 2 triệu tấn LNG mỗi năm kể từ 2026. Đó là thời điểm dự án mỏ North Field East ở Vịnh Ba Tư, thuộc giai đoạn mở rộng công suất khai thác đầu tiên của Qatar, đi vào hoạt động.

“Một số quốc gia EU, như Italy, đã quan tâm hơn tới LNG của Qatar, nhưng hầu hết mới thảo luận về các thỏa thuận của thị trường giao ngay”, Cinzia Bianco, nhà nghiên cứu châu Âu và vùng Vịnh tại Hội đồng Đối ngoại châu Âu (ECFR), nói. “Đức là quốc gia EU duy nhất đã ký thỏa thuận năng lượng dài hạn quan trọng với Qatar”.

Liên minh châu Âu đã chạy đua làm đầy các kho dự trữ khí đốt và nhiều nhà phân tích cho rằng lục địa có thể tránh được thảm họa năng lượng trong mùa đông này. Song việc mua khí đốt cho những năm tới được nhiều người dự đoán là sẽ khó khăn hơn với các nước châu Âu, trong bối cảnh họ quay lưng với Nga và cạnh tranh toàn cầu về khí đốt ngày càng tăng.

Tuy nhiên, căng thẳng mới nhất giữa Qatar và Nghị viện châu Âu đe dọa nhấn chìm niềm hy vọng lớn về năng lượng của các nước châu Âu giữa khủng hoảng.

Tuần trước, khi được hỏi sau cuộc họp bộ trưởng năng lượng EU tại Brussels rằng liệu có đúng đắn khi mua khí đốt từ Qatar nếu Doha có liên quan tới vụ bê bối của các nghị sĩ châu Âu, Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck cho biết đây là hai vấn đề khác nhau.

“Hối lộ là thành vi phạm tội hình sự. Thương mại với các quốc gia khác luôn phải được cân nhắc về khía cạnh đạo đức, nhưng bạn cũng phải xem xét cơ hội đảm bảo an ninh nguồn cung”, ông nói, ám chỉ tầm quan trọng của an ninh năng lượng.

Dù Qatar bác bỏ mọi cáo buộc trong vụ bê bối, không phải ai ở Đức cũng cho rằng an ninh năng lượng nên đặt trên tất cả. Nghị sĩ đảng Dân chủ Cơ đốc giáo Dennis Radtke đã yêu cầu xem xét lại các hợp đồng khí đốt với quốc gia vùng Vịnh này.

Bê bối tham nhũng cũng có thể gây thêm áp lực lên liên minh cầm quyền của Đức, trong đó đảng Xanh sẽ không thấy thoải mái khi phải thông qua các thỏa thuận về nguồn cung khí đốt mới. Khi được hỏi liệu Berlin có nên xem xét lại thỏa thuận với Qatar hay không, Rasmus Andresen, người phát ngôn đảng Xanh của Đức tại Nghị viện châu Âu, nói rằng “chúng tôi đang xem xét mọi thứ liên quan tới Qatar ở Nghị viện châu Âu và những người khác cũng nên làm điều đó”.

Henrike Hahn, nghị sĩ đảng Xanh, cho biết khí đốt Qatar “không phải là giải pháp lâu dài” cho an ninh năng lượng Đức, mà “hiện tại là thứ ít tiêu cực hơn so với Nga”.

Đức không phải là quốc gia duy nhất có mối quan hệ năng lượng với Qatar. Gã khổng lồ năng lượng TotalEnergies của Pháp cũng nắm cổ phần đáng kể trong dự án Field East LNG và North Field South. Eni của Italy cũng có cổ phần trong Field East LNG.

Chuyên gia Bianco của Hội đồng Đối ngoại châu Âu, nhận định vụ bê bối tham nhũng tại Nghị viện châu Âu có thể trì hoãn bất kỳ động thái nào hướng tới tăng cường hợp tác năng lượng trong tương lai giữa EU và Qatar.

Hai quan chức cấp cao EU đồng tình với nhận định của Bianco. Họ lo ngại bê bối sẽ tác động xấu tới mối quan hệ với Doha, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng.

“Qatar đóng vai trò quan trọng với chúng tôi sau khi chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine nổ ra. Họ giúp cung cấp khí đốt cho chúng tôi. Những nước như Qatar ở vị thế mà họ có thể chọn người hợp tác”, một quan chức nói.

“Tôi tin những gì đã xảy ra sẽ gây hậu quả. Nó sẽ khiến mối quan hệ này trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Đó là điều hoàn toàn chắc chắn”, quan chức còn lại nói.

Nguồn: Vnexpress

Bài viết liên quan